Data: 20-03-2025
W 2020 roku setki gmin w całym kraju nie zrealizowały wymagań dotyczących osiągnięcia poziomów przygotowania do ponownego użycia i recyklingu, które wynosiły aż 50%. Pociągnęło to za sobą w wielu przypadkach konsekwencje w postaci kar pieniężnych nakładanych przez Wojewódzkie Inspektoraty Ochrony Środowiska, w skrajnych przypadkach sięgające miliona złotych. W 2021 roku wymagania wobec gmin zmniejszono, ale tylko na okres przejściowy, przy czym wartości poziomów wymaganych do osiągnięcia sukcesywnie rosły. W roku 2024 było to już 45%, a w rozpoczynającym się 2025 roku poziom recyklingu powinien wynieść 55%.
Na samorządy będą nakładane wysokie kary za nieosiąganie poziomów recyklingu, które bez zmiany uregulowań prawnych i bez podjęcia działań wspierających gminy i związki międzygminne w osiąganiu ww. poziomów nie przyniosą żadnych pozytywnych efektów, a już z pewnością nie przybliżą JST do wypełnienia nałożonych przez nie obowiązków w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi. Koniczne są zmiany systemowe, które ułatwią samorządom spełnienie obowiązku osiągania wymaganych poziomów recyklingu.
Mając na uwadze powyższe wielkopolskie samorządy postulują o:
- Działania zmierzające do dokonania zmian we właściwych przepisach, a w szczególności w Rozporządzeniu Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 3 sierpnia 2021 roku w sprawie sposobu obliczania poziomów przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych polegających na dopuszczeniu możliwości wliczania do osiąganych przez gminy poziomów recyklingu odpadu o kodzie 16 01 03.
- Działania zmierzające do umorzenia kar nałożonych na gminy za nieosiągnięcie poziomów przygotowania do ponownego użycia i recyklingu następujących frakcji odpadów komunalnych: papieru, metali, tworzyw sztucznych i szkła za rok 2020 z uwagi na wzór z jakiego wówczas należało obliczyć przedmiotowy poziom.
- Wprowadzenie instrumentów prawnych, które umożliwią gminom wyegzekwowanie od przedsiębiorstw, którym gminy przekazują odpady do zagospodarowania informacji o tym do jakiego recyklera zostały przekazane i w jakim procesie zostały poddane recyklingowi.
- Wprowadzenie systemu kaucyjnego razem z Rozszerzoną Odpowiedzialnością Producentów.
- Uregulowanie kwestii tzw. „dzikich wysypisk”.
Ponadto samorządy apelują o wprowadzenie przepisów prawa umożliwiających radzie gminy w drodze uchwały zwolnienie w części z opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi właścicieli nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy, jeżeli właściciel nieruchomości nie wytwarza popiołów paleniskowych. Będzie to swoisty bonus dla tych mieszkańców, którzy starają się żyć ekologicznie i wykorzystują do ogrzewania pompy ciepła, kotły na pelet lub gaz.
Stanowisko zostało skierowane do Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska Anity Sowińskiej.
Zobacz treść stanowiska