Podsumowanie posiedzenia KWRiST

Data: 28-10-2021

27 października 2021 roku w trybie hybrydowym odbyło się posiedzenie Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.

 

RZĄDOWY FUNDUSZ INWESTYCJI STRATEGICZNYCH POLSKI ŁAD (prezentacja poniżej)

 

Prezes Banku Gospodarstwa Krajowego Beata Daszyńska-Muzyczka zaprezentowała podsumowanie pierwszego pilotażowego naboru wniosków w ramach Funduszu. Do BGK wpłynęło 7998 wniosków na kwotę ponad 93,3 mld zł. Prawie wszystkie JST uprawnione do złożenia wniosków złożyło przynajmniej jeden wniosek. Do rozdysponowania było ponad 23,8 mld zł (kwota zwiększona względem zakładanych pierwotnie 20 mld zł). Samorządy mogły składać trzy rodzaje wniosków:

 

  • 1 wniosek do kwoty nie wyższej niż 5 mln zł
  • 1 wniosek do kwoty nie wyższej niż 30 mln zł
  • 1 wniosek bez limitu kwoty.

 

Łącznie zaakceptowano 4040 wniosków i obecnie trwa procedura wystawiania dla nich promes, które pozwolą na rozpoczęcie procedury przetargowej. Fundusz składa się z 35 obszarów inwestycyjnych, podzielonych na 4 priorytety, gdzie najwyższy priorytet mógł uzyskać dofinansowanie nawet na poziomie 95%, kolejne – 90%, 85% i 80%.

 

Województwo wielkopolskie otrzyma blisko 2 mld zł dofinansowania.

 

W podziale na priorytety, udział dofinansowania wygląda następująco:

 

  • Priorytet 1 – ponad 17 mld zł (inwestycje drogowe, kanalizacyjne, wodne itp.),
  • Priorytet 2 – ponad 4 mld zł
  • Priorytet 3 – ponad 2 mld zł
  • Priorytet 4 – ponad 160 mln zł.

 

Połowa alokacji środków w ramach Funduszu zostanie skierowana na inwestycje drogowe. Zdecydowana większość inwestycji będzie trwała dłużej aniżeli 12 miesięcy.

 

Ze środków Rządowego Funduszu Inwestycji Strategicznych POLSKI ŁAD sfinansowana zostanie budowa/modernizacja:

 

  • ponad 3000 km dróg,
  • 530 szkół,
  • 97 przedszkoli,
  • 40 żłobków,
  • 600 km ścieżek rowerowych,
  • 60 siłowni plenerowych.

 

Pan Marek Wójcik pochwalił ideę Funduszu oraz to, że pula środków z 20 mld zł została zwiększona do blisko 24 mld zł. Zwrócił jednak uwagę na fakt, że w zespole, który decydował o podziale środków zabrakło przedstawicieli środowiska samorządowego. To powinno zmienić się w kolejnych naborach. Udział strony samorządowej zapewni lepszą przejrzystość podziału środków i pozwoli uwzględnić lata doświadczeń takiej współpracy. Przewodniczący strony samorządowej KWRiST zwrócił się również z zapytaniem dlaczego 89 samorządów nie otrzymało wsparcia i dlaczego na Dolnym Śląsku pojawiły się tak duże dysproporcje w przyznanych środkach. Zaproponował również, by w kolejnych naborach pula środków była równie duża i by nabór odbył się na początku 2022 roku, tak by samorządy zdążyły przeprowadzić postępowania przetargowe przed rozpoczynającymi się naborami konkursowymi w nowej perspektywie funduszy unijnych oraz poprosił o wydłużenie w kolejnym naborze terminu realizacji inwestycji, bo są ogromne problemy ze znalezieniem wykonawców, szczególnie w przypadku robót drogowych. Ponadto strona samorządowa chce, by do priorytetów w nowym naborze dołączyć ochronę zdrowia. Pytano również, czy możliwa jest zmiana przeznaczenia środków, gdyby np. okazało się, że w wyniku przetargu aktualne ceny rynkowe diametralnie odbiegają od zakładanych we wniosku (odp. nie ma możliwości, ale można zrezygnować z wykorzystania promesy – wynika to z tego, że promesa jest przypisana do konkretnej inwestycji).

 

Pani Prezes Daszyńska-Muzyczka wyjaśniła również, że program odbiega od dotychczasowych i nastawiony jest na finansowanie konkretnych inwestycji, a nie zapewnienie środków finansowych na koncie JST. Termin realizacji inwestycji nie był ograniczony, a jedynie należało określić, czy dana inwestycja zostanie zrealizowana w okresie 12 miesięcy, czy wymaga więcej czasu.

 

II pilotażowy nabór środków w ramach RFIS POLSKI ŁAD rozpocznie się na przełomie listopada i grudnia 2021 roku. Nie jest znana jeszcze kwota przeznaczona na program, ale pewne jest to, że zachowana zostanie zasada trzech wniosków dla każdego samorządu, przy czym wniosek w najniższym limicie będzie obligatoryjny. Zachowane zostaną 4 priorytety, dotyczące 34 obszarów inwestycyjnych. Nie zmienią się również poziomy dofinansowania dla każdego z priorytetów. Zmniejszona liczba obszarów inwestycyjnych z 35 do 34 wynika z wyłączenia obszaru „Inne”, bo tam znalazły się głównie wnioski o infrastrukturę zdrowotna, która nie jest uwzględniania w programie. Dla infrastruktury zdrowotnej przygotowywany jest osobny program przez Ministerstwo Zdrowia. Promesa w drugiej edycji będzie podzielona na promesę wstępną i inwestycyjną.

 

W sposób szczególny zostaną potraktowane samorządy, w których zlokalizowane były PGRy. Takie gminy mogą złożyć dodatkowo 2 wnioski, które będą mogły uzyskać aż do 98% dofinansowania. Będzie 11 obszarów inwestycyjnych, bez nadania priorytetu. Co istotne, wnioski, które przepadły w pierwszym naborze będzie można składać w drugim, z zastrzeżeniem, że nie będą zbyt złożone, a ukierunkowane na jedną inwestycję.

 

Strona samorządowa pytała o ogólną kwotę w ramach RFIS POLSKI ŁAD, jaka będzie do rozdysponowania, jaki będzie harmonogram konkursów, czy środki pochodzące z oszczędności w przetargach lub z niezrealizowanych projektów zasilą pulę środków w kolejnym naborze oraz proszono o podanie z wyprzedzeniem limitów tak, by samorządy wiedziały na czym stoją i by nie było rozczarowania.

 

Pani Prezes wyjaśniła mechanizm działania funduszu. Samorządy otrzymają elektroniczną promesę wstępną pozwalającą rozpocząć procedurę przetargową. Wynik przetargu pokaże, za jaką kwotę inwestycja może zostać zrealizowana. Jeśli będzie wyższa aniżeli we wniosku, wówczas promesa inwestycyjna będzie wystawiona na kwotę jaka została wskazana we wniosku, a pozostałe środki gmina będzie musiała wyłożyć, jeśli niższa – wówczas promesa inwestycyjna zostanie wystawiona na kwotę niższą, wynikającą z rozstrzygnięcia przetargu. Pieniądze zostaną przekazane po zrealizowaniu inwestycji.

 

Prezentacja RFIS POLSKI ŁAD

 

NARODOWY PROGRAM SZCZEPIEŃ

 

Minister Michał Dworczyk zaprezentował aktualny stan szczepień w kraju. Dotychczas wykonano ponad 38,7 mln szczepień (podanych dawek). Liczba osób w pełni zaszczepionych wynosi 19,9 mln. Ponad 20 mln osób przyjęło pierwszą dawkę szczepienia, trzecią dawkę przyjęło 167 tys. osób. Od 2 listopada wszystkie osoby powyżej 18 roku życia, którym minęło 6 miesięcy od podania drugiej dawki szczepionki, będą mogły przyjąć trzecią dawkę. Zauważono, że narastająca czwarta fala epidemii zmobilizowała sporo osób do zaszczepienia się. W ostatnich tygodniach nastąpił wzrost osób zaszczepionych o 13%.

 

Strona samorządowa tradycyjnie już pytała o szczepienia dzieci do lat 12 oraz o to kiedy pojawi się regulacja prawna pozwalająca pracodawcom na pozyskanie informacji o tym kto się zaszczepił, a kto nie – szczególnie to dotyczy szkół. Pytano również o to czy są planowane jakieś zmiany formalne w NPS. Zasugerowano również wprowadzenie pewnych obostrzeń oraz poproszono o jak najszybsze uwzględnienie podopiecznych DPS będących w niższej grupie wiekowej, w szczepieniu trzecią dawką.

 

Minister Dworczyk poinformował, że w sprawie ww. regulacji trwają prace i rozmowy i póki co nie ma jednoznacznego rozstrzygnięcia, nie są również planowane żadne zmiany formalne w dokumencie NPS, ale jeśli strona samorządowa ma konkretne propozycje w tym temacie, to może je zgłosić. Pani Minister Anna Goławska wyjaśniła, że badanie szczepionki dla dzieci od 5 roku życia zostały zakończone. Wyniki badań są aktualnie weryfikowane, a dopuszczenie szczepionki dla tej grupy jest planowane na połowę grudnia br. Firma Pfizer zapewnia, że w grudniu pierwsza partia szczepionek dla dzieci pojawi się w Polsce.

 

UJĘCIE W BUDŻETACH SAMORZĄDOWYCH ŚRODKÓW FINANSOWYCH, KTÓRE JST MAJĄ OTRZYMAĆ JAKO UZUPEŁNIENIE SUBWENCJI OGÓLNEJ

 

Dyskusję nad tematem zapoczątkował Śląski Związek Gmin i Powiatów, który chce uzyskać wyjaśnienie, jak należy księgować dodatkowe 8 mln, które mają być rozdysponowane wśród JST. Pan Piotr Kuszera, prezes ŚZGiP oraz Pani Nina Bronikowska-Radosz, skarbnik Dąbrowy Górniczej przybliżyli temat. Podkreślili, że problemem nie jest nadwyżka operacyjna, która powstanie w bieżącym roku (2021), ale istnieje obawa, że tak duży wpływ środków w roku przyszłym po stronie przychodów spowoduje w wielu samorządach deficyt na poziomie operacyjnym. Stąd prośba, aby można było potraktować te środki tak, jak traktowana jest subwencja oświatowa na przełomie roku. Otrzymywana jest np. w roku 2021, a zaliczana do dochodów roku 2022.

 

Minister Sebastian Skuza wyjaśnił, że kwestia ta była podnoszona już na Zespole ds. Systemu Finansów Publicznych i takie rozwiązanie nie jest możliwe z dwóch względów: po pierwsze byłoby to zbyt daleko idące lex specialis w kwestii jednoroczności budżetu, po drugie w tej chwili nie ma możliwości zmiany przepisów (jest za późno). Minister wyjaśnił też, że obecne rozwiązania jeśli chodzi o równoważenie budżetu bieżącego zakładają, że może być budżet przewidziany z deficytem, a buforem równoważenia może być nadwyżka z roku ubiegłego. Te środki są uzupełnieniem subwencyjnym i nie są ograniczone co do wydatków np. na cele inwestycyjne.

 

PROJEKT USTAWY O ZASADACH REALIZACJI ZADAŃ FINANSOWANYCH ZE ŚRODKÓW EUROPEJSKICH W PERSPEKTYWIE FINANSOWEJ 2021-2027 (UC95)

 

Pan Marek Wójcik zwrócił uwagę na zgłoszone uwagi Związku Miast Polskich, zakwestionował monopol Banku Gospodarstwa Krajowego w sprawie funduszy pożyczkowych oraz wskazał po raz kolejny niezgodność z ustawą regulującą działanie KWRiST (art. 5, ust 3.).

 

Minister Waldemar Buda wyjaśnił, że w kwestii funduszy pożyczkowych i BGK Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej opiera się na stanowisku Ministerstwa Finansów. BGK ma doświadczenie i kompetencje w zakresie dystrybuowania instrumentów finansowych i pożyczek ze środków budżetu Państwa. Ponadto wykorzystanie jednego banku znacznie upraszcza system dystrybuowania środków.

 

W kwestii niezgodność z ustawą regulującą działanie KWRiST uczestnicy spotkania doszli do kompromisu, że w dokumencie  w art. 5 ust. 3 zostanie dodany zapis „w tym organizacje wchodzące w skład KWRiST”. Uzgodniono, że dopiero jak zapis taki się pojawi i omówione zostaną pozostałe elementy wzbudzające wątpliwości, zostanie wydana opinia.

 

Komisja pozytywnie ustosunkowała się do:

 

  1. Wniosku strony samorządowej KWRiST o przedłużenie prac Zespołu doradczego ds. gospodarki odpadami przy Ministrze Klimatu i Środowiska oraz włączenie do tego zespołu przedstawicieli wszystkich organizacji wchodzących w skład KWRiST,
  2. Wniosku Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi o wskazanie przedstawicieli KWRiST do udziału w pracach Prekomitetu Monitorującego program „Fundusze Europejskie dla Rybactwa” na lata 2021 – 2027 (zarekomendowano Panią Annę Sobczuk-Jodłowską, Wójt Gminy Ustka),
  3. Wniosku strony samorządowej dot. wsparcia Gminy Komprachcice, która znalazła się w trudnej sytuacji finansowej po zmianie granic administracyjnych od 2017 roku (temat w szerszym ujęciu będzie omawiany na odrębnym spotkaniu roboczym i posiedzeniu zespołu, by uregulować temat podziału gmin),
  4. Wniosku Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej o wyrażenie zgody na upoważnienie Zespołu ds. Ochrony Zdrowia i Polityki Społecznej do wydania w imieniu Komisji opinii wiążącej wobec projektu rozporządzenia w sprawie domów dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży,
  5. Projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie stawki zwrotu podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej na 1 litr oleju w 2022 r. (Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi),
  6. Projektu rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniającego rozporządzenie w sprawie określenia wymagań, jakim powinny odpowiadać zakłady i urządzenia lecznictwa uzdrowiskowego,
  7. Projektu ustawy o zawodzie ratownika medycznego oraz samorządzie ratowników medycznych (Ministerstwo Zdrowia),
  8. Projektu programu Fundusze Europejskie dla Wielkopolski na lata 2021-2027 (Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego),
  9. Projektu programu regionalnego Fundusze Europejskie dla Warmii i Mazur na lata 2021-2027 (Urząd Marszałkowski Województwa Warmińsko-Mazurskiego),
  10. Projektu programu regionalnego Fundusze Europejskie dla Opolskiego 2021-2027 (FEO 2021-2027) (Urząd Marszałkowski Województwa Opolskiego),
  11. Projektu Programu Fundusze Europejskie na Rozwój Cyfrowy na lata 2021-2027 (Ministerstwo Funduszy i Rozwoju Regionalnego),
  12. Projektu rozporządzenia Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii w sprawie szczegółowego zakresu i formy dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych oraz programu funkcjonalno-użytkowego,
  13. Projektu rozporządzenia Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii w sprawie określenia metod i podstaw sporządzania kosztorysu inwestorskiego, obliczania planowanych kosztów prac projektowych oraz planowanych kosztów robót budowlanych określonych w programie funkcjonalno-użytkowym,
  14. Projektu ustawy o portowych urządzeniach do odbioru odpadów ze statków (Ministerstwo Infrastruktury),
  15. Projektu rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie granicy portu morskiego Hel-Zachód,
  16. Projektu rozporządzenia Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej w sprawie wystawiania faktur.
  17. Projektu rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Forty Nyskie (PLH160001);
  18. Projektu rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Góra Świętej Anny (PLH160002);
  19. Projektu rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Kamień Śląski (PLH160003);
  20. Projektu rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Ostoja Sławniowicko-Burgrabicka (PLH160004);
  21. Projektu rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Bory Niemodlińskie (PLH160005);
  22. Projektu rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Góry Opawskie (PLH160007);
  23. Projektu rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Dolina Małej Panwi (PLH160008);
  24. Projektu rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Lasy Barucickie (PLH160009);
  25. Projektu rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Łąki w okolicach Chrząstowic (PLH160010);
  26. Projektu rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Łąki w okolicach Karłowic nad Stobrawą(PLH160012);
  27. Projektu rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Łąki w okolicach Kluczborka nad Stobrawą (PLH160013);
  28. Projektu rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Opolska Dolina Nysy Kłodzkiej (PLH160014);
  29. Projektu rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Rozumicki Las (PLH160018);
  30. Projektu rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Żywocickie Łęgi (PLH160019);
  31. Projektu rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Szumirad (PLH160020).

 

W kwestii wniosku Ministerstwa Rozwoju i Technologii o wyrażenie zgody na upoważnienie Zespołu ds. Infrastruktury, Rozwoju Lokalnego, Polityki Regionalnej oraz Środowiska do wydania opinii wiążącej do projektu rozporządzenia Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii w sprawie zakresu projektu studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz wniosku Ministerstwa Rozwoju i Technologii o wyrażenie zgody na upoważnienie Zespołu ds. Infrastruktury, Rozwoju Lokalnego, Polityki Regionalnej oraz Środowiska do wydania opinii wiążącej do projektu rozporządzenia Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii w sprawie w sprawie wymaganego zakresu projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego ustalono, że projekty powinny być przedmiotem prac zespołu roboczego z wykorzystaniem ekspertów (propozycja strony samorządowej), bo kwestie planowania przestrzennego są bardzo ważne dla samorządów lokalnych. Następnie oba projekty zostaną skierowane do prac Zespołu KWRiST tak, by w wymaganym czasie zakończyć procedowanie.

 

Na kolejny posiedzeniu planowana jest również dyskusja na temat tzw. ustawy odległościowej oraz krajowym systemie ratowniczo-gaśniczym.

 

Projekt programu Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej 2021-2027  (FEPW 2021-2027) (Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej) skierowano do zaopiniowania przez Zespół Do Spraw Infrastruktury, Rozwoju Lokalnego, Polityki Regionalnej oraz Środowiska.

 

Z uwagi na trwające procesy opiniowania i konsultacji, na kolejne spotkanie przesunięto procedowanie:

 

  1. Projektu rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie szczegółowych wymagań weterynaryjnych dla prowadzenia schronisk dla zwierząt,
  2. Projektu rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie wymagań jakościowych dla paliw stałych,
  3. Projektu rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie świadectwa jakości paliw stałych,
  4. Projektu ustawy o symbolach państwowych RP (Ministerstwo Kultury Dziedzictwa Narodowego i Sportu),
  5. Projektu ustawy o zmianie ustawy o charakterystyce energetycznej budynków oraz niektórych innych ustaw (UC82)(Ministerstwo Rozwoju i Technologii),
  6. Projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw (UC48) (Ministerstwo Infrastruktury).

 

Negatywnie zaopiniowano:

 

  1. Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie zmiany rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej,
  2. Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (UD268) (Ministerstwo Infrastruktury).

 

Kolejne spotkanie zaplanowano na 24 listopada br.

Wróć