Wielkopolskich Samorządów

26 lipca br. w siedzibie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji odbyło się posiedzenie Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, w którym wziął udział dyrektor biura SGiPW Tomasz Telesiński.

Tematy podejmowane podczas spotkania:

UZGODNIENIA ZE STRONĄ SAMORZĄDOWĄ ZMIAN PRZEPISÓW DOTYCZĄCYCH USTALANIA TARYF NA WODĘ

Jako pierwszy głos zabrał Sekretarz Marek Wójcik, który zauważył, że w tej kwestii rozmowy z resortem infrastruktury prowadzone są od kilku miesięcy. Doszło do konkretnych uzgodnień, które można byłoby dodać do którejś nowelizacji, która trafiła do parlamentu (pojawiło się 5 podobnych tematycznie ustaw, które mogłyby być „doposażone” odpowiednimi zapisami), jednak to się nie stało. Dlatego strona samorządowa uważa, że ruchy Rządu są jedynie pozorowane, które nie przyniosą oczekiwań legislacyjnych jeszcze w tej kadencji Parlamentu, co spowoduje wkroczenie w nowy rok z trudnymi do zaakceptowania zasadami prawnymi. Niestety jednocześnie pojawia się widmo strajku pracowników spółek komunalnych, za które strona samorządowa nie odpowiada.

Następnie głos zabrała Zastępca dyrektora Departamentu Gospodarki Wodnej i Żeglugi Śródlądowej Ministerstwa Infrastruktury Monika Niemiec-Butryn. Dyrektor poinformowała, iż rzeczywiście we współpracy z regulatorem czyli z Wodami Polskimi zostały poczynione uzgodnienia ostateczne i te zmiany, na które obie strony przystały, resort jest skłonny wprowadzić w ustawie dedykowanej zbiorowemu zaopatrzeniu w wodę i zbiorowemu odprowadzaniu ścieków. Projekt ustawy będzie uzupełniony i przekazany do uzgodnienia na stały Komitet Rady Ministrów.

Sekretarz Wójcik stwierdził, iż ta odpowiedź nas nie satysfakcjonuje, ponieważ ta ustawa nie ma szans na procedowanie i uchwalenie w tej kadencji. Możliwe są inne, bardziej sprawne działania. Strona samorządowa liczy na pilne przedstawienie stronie samorządowej innych rozwiązań, oferując pełne wsparcie i pomoc.

OBOWIĄZEK ZAPEWNIENIA ODPŁATNEGO GORĄCEGO POSIŁKU W STOŁÓWKACH SZKOLNYCH

Punkt w dyskusji dotyczył wyjaśnienia pewnych kwestii związanych z realizacją programu i wzrastających kosztów cateringu, dowozu, czy naczyń, które ponosi organ prowadzący. W ramach realizacji art. 106 ust. 4 ustawy Prawo oświatowe, pojawiły się pewne wątpliwości, czy ustawodawca nie będzie narzucał obowiązku prowadzenia i utrzymywania stałych stołówek we wszystkich szkołach. Przedstawiciel Ministerstwa Edukacji i Nauki wyjaśnił, że rozwiązanie legislacyjne jedynie zachęca i sugeruje taką możliwość, nie narzucając obowiązku. To samorząd lokalny, w oparciu o najlepsze we własnej ocenie rozwiązania, będzie realizował to zadanie, które zapewni uczniom dostęp do gorącego posiłku.

DOSTOSOWANIE DEFINICJI BUDOWLI Z USTAWY O PODATKACH I OPŁATACH LOKALNYCH DO WYROKU TRYBUNAŁU KONSTYTUCYJNEGO Z 4 LIPCA 2023 r.

Strona samorządowa w tym punkcie wyraziła swój niepokój związany z wyrokiem TK z 4 lipca br. Jak orzekł Trybunał, Art. 1a ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2023 r. poz. 70) jest niezgodny z art. 84 i art. 217 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. W efekcie tego w przyszłości mogą pojawić się problemy z dotychczasowym formułowaniem podstaw wymiaru podatkowego i utrudnienia w precyzyjnym określeniu obiektu objętego podatkiem. Pan Henryk Gołębiewski z Unii Miasteczek Polskich podkreślił i zasygnalizował również możliwość kwestionowania dotychczasowo naliczanych podatków na poszczególne obiekty i widmo zwrotu być może niesłusznie pobranej daniny, co dla małych gmin byłoby olbrzymim problemem.

Do tego punktu w dyskusji odniosło się Ministerstwo Finansów, które z uwagi na dość skomplikowaną materię prawną wywołaną wyrokiem, obiecało w najbliższym możliwym czasie odnieść się do tych kwestii na piśmie.

Zgodnie z wyrokiem TK, ustawodawca ma 18 miesięcy na wprowadzenie efektywnych zmian w definicji budowli, czego strona samorządowa będzie oczekiwać w odpowiednim harmonogramie działań.

KWESTIE PROBLEMATYCZNE ZWIĄZANE Z WYDAWANIEM ZAŚWIADCZEŃ DLA ŚWIADCZENIA PIENIEŻNEGO Z TYTUŁU PEŁNIENIA FUNKCJI SOŁTYSA

W tym punkcie Przewodniczący Związku Gmin Wiejskich RP Krzysztof Iwaniuk oraz Dyrektor biura Leszek Świętalski przedstawili wniosek o wprowadzenie zmiany do ustawy z dnia 26 maja 2023 roku o świadczeniu pieniężnym z tytułu pełnienia funkcji sołtysa (Dz.U. z dnia 7 czerwca 2023 r., poz. 1073 ), polegający na wykreśleniu z art. 2 pkt. 3 zapisu o następującej treści; „jeżeli osoba ta następnie pełniła funkcję sołtysa na podstawie przepisów ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym.” Aktualny zapis ustawowy, uniemożliwia ubieganie się o dodatek tym sołtysom, którzy pełnili funkcję przed wejściem w życie ustawy o samorządzie gminnym. Osoby, które pełniły funkcję sołtysa przed rokiem 1990 czują się pokrzywdzeni faktem wykluczenia z możliwości ubiegania się o świadczenia pieniężne z tytułu pełnienia funkcji sołtysa.

Do kwestii odniosła się Zastępca dyrektora Departamentu Oświaty i Polityki Społecznej Ministerstwa Rolnictwa Bogusława Brzdąkiewicz, która stwierdziła jednoznacznie, iż Ministerstwo nie zakłada żadnych zmian prawnych, które mogłyby uprawnić do poboru świadczenia sołtysów pełniących funkcję przed 1990 rokiem. Przy tym należy pamiętać, że jeżeli kadencja danego sołtysa, rozpoczęta nawet przed dniem obowiązywania ustawy o samorządzie gminnym i zachodzi na okres obowiązywania ustawy, to takie świadczenie powinno być rozpatrywane pozytywnie.
Przedstawiciele strony samorządowej poinformowali również o pojawiających się odmowach rozpatrzenia przez KRUS wniosków szczególnie w oparciu o oświadczenia, a nie dokumenty. Przedstawicielka Ministerstwa Rolnictwa zadeklarowała sprawdzenie i wyjaśnienie kwestii w kontakcie z centralą Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.

OPINIA NA TEMAT PROJEKTU ROZPORZĄDZENIA MF ZMINIAJACEGO ROZPORZĄDZENIE W SPRAWIE ZWOLNIEŃ Z OBOWIĄZKU PROWADZENIA EWIDENCJI SPRZEDAŻY PRZY ZASTOSOWANIU KAS REJESTRUJĄCYCH (DOT. SPRZEDAŻY WEGLA PO 31 LIPCA 2023 R.)

Kwestię wyjaśniła przedstawicielka Ministerstwa Finansów, która poinformowała, że projekt nowelizacji Rozporządzenia dotyczy obrotu węglem na postawie ustawy o zakupie preferencyjnym paliwa stałego dla gospodarstw domowych z 22 października 2022 roku, który nie został sprzedany po 31 lipca 2023 roku, co umożliwi jego dalszą sprzedaż po tym terminie.

W tym temacie głos zabrał przedstawiciel Unii Miasteczek Polskich Eugeniusz Gołębiewski, który zapytał jakie będzie stanowisko Regionalnych Izb Obrachunkowych, wobec faktu sprzedaży paliwa po cenie niższej niż zakup, co może być podyktowane uwarunkowaniami rynkowymi. Czy w takim razie RIO nie będzie karał za niegospodarność? Czy oprócz konsekwencji finansowych, nie będą poniesione dalsze konsekwencje za łamanie dyscypliny finansów publicznych?
Dylemat ten rozwiał Sekretarz Strony Rządowej i jednocześnie Zastępca Dyrektora Departamentu Administracji Publicznej MSWiA Szymon Wróbel. Zauważył on, iż w tym przypadku jedynym kryterium oceny przez Izby będzie legalność, a nie gospodarność działań władz gminnych w tym zakresie.

Następnie głos zabrał Sekretarz Marek Wójcik, który stwierdził, iż najbardziej logicznym i efektywnym działaniem, byłoby odebranie surowca przez spółki i zwrot gminom nakładów poniesionych na jego zakup. Aktualnie nie ma takich rozwiązań prawnych i potrzebne są rozmowy z Ministerstwem Aktywów Państwowych w tej sprawie, w celu uzyskania szybkich rozwiązań, aby węgiel nie zalegał.

W podsumowaniu tego tematu, Współprzewodniczący Grzegorz Cichy zaproponował, aby wojewodowie zwrócili się z zapytaniem do poszczególnych gmin ile węgla jeszcze pozostało w dyspozycji jednostek. W kwestii tej propozycji decyzję podejmie Wiceminister Paweł Szefernaker.

Zobacz pełną treść notatki